راهنمای جامع داروی آزیترومایسین
طبق اطلاعات مرجع دارویی Drugs.comآزیترومایسین Azithromycin نوعی آنتیبیوتیک است که به اشکال خوراکی(قرص، کپسول و شربت)، تزریق وریدی و قطره چشمی تولید میشود. این دارو با نام تجاری آزیروسین نیز شناخته می شود . از آنجایی که هر آنتیبیوتیکی برای درمان هر میکروبی، کاربردی نیست ولی آزیترومایسین به علت اینکه یک آنتیبیوتیک قوی است، در روزگار کنونی بسیار پر مصرف است و قادر به درمان عفونتهای مختلفی است. باید افزود که آنتیبیوتیکها برای بیماریهای ناشی از باکتریها موثر هستند و بر بیماریهایی که منشا آنها ویروس است تاثیری ندارند. این دارو برای تمام گروه سنی قابل استفاده است. میزان مصرف این دارو با در نظر گرفتن شرایط و وخامت بیماری، فقط توسط پزشک تعیین میشود. برای کودکان، میزان مصرف این دارو با توجه به وزن، تجویز میشود. از مصرف خودسرانه آن و همچنین پیشنهاد آن به سایر افراد اجتناب کنید. بهتر است، آزیترومایسین همراه غذا میل شود تا از عوارضی چون مشکلات معده جلوگیری شود ولی میتوان آن را بدون غذا نیز میل نمود.
موارد مصرف و عملکرد دارو
آزیترومایسین برای درمان و کنترل عفونتهای باکتریایی زیادی، قابل استفاده است. این دارو که از دسته داروهای ماکرولیدها است، جهت درمان عفونتهای باکتریایی از جمله عفونت گوش میانی، اسهال معروف به مسافران، درد گلو استرپتوکوکی و عفونتهای پوستی و ذاتالریه استفاده میشود. همچنین آزیترومایسین برای بیمارانی که به التهابهای معده و روده دچار هستند تجویز میشود. از دیگر مواردی که این دارو کاربرد دارد باید به بیماریهای مقاربتی و سوزاک اشاره نمود. باکتریها جهت رشد و نمو نیاز به عملکردی دارند تا بتوانند پروتئین بسازند. این پروتئینها برای زنده ماندن باکتری، بسیار مهم هستند. عملکرد آزیترومایسین با متوقف کردن تکثیر باکتریها شروع میشود، به اینصورت که این دارو با وصل شدن به باکتریها، عمل سنتز پروتئین را متوقف میکند. با این کار از رشد و نمو باکتریها جلوگیری میکند و سبب کنترل عفونت میشود. هر نوع عفونتی، نیازمند آنتیبیوتیک مخصوص خود است تا اثر بخش باشد. با این که آزیترومایسین بسیار داروی قوی است و قادر است بسیاری از عفونتها را درمان کند، ولی برای برخی عفونتها که منشا آنها باکتری نیست، کارساز نیست. به عنوان مثال آزیترومایسین برای بیماریهایی چون سرماخوردگی و یا آنفولانزا که ناشی از ویروس هستند، اثر نمیکند. ا مصرف اولین دوز ۵۰۰ میلیگرمی نیمهعمر آزیترومایسین ۱۱ تا ۱۴ ساعت است. نیمهعمر ۶۸ ساعت بعد از مصرف چند دوز متوالی بهدست میآید
عوارض جانبی آنتی بیوتیک آزیترومایسین
هر دارویی در کنار اثرات مثبت درمانی، ممکن است عوارضی نیز در پی داشته باشد که اجتناب ناپذیر است. برخی از این عوارض خفیف و گذرا هستند و زیاد آزار دهنده نیستند. ولی برخی ادامه دار و آزاردهنده هستند. در اینگونه موارد حتما باید با پزشک معالج مشورت کرد تا دوز دارو و یا نوع دارو را تغییر دهد. برخی از عوارض جانبی آنتی بیوتیک آزیترومایسین میتوان به : احساس تهوع و استفراغ، بیحالی و خستگی، بیخوابی، بالا رفتن ضربان قلب، اسهال و شکم درد، درد در ناحیه قفسه سینه، رفلاکس معده، سردرد و سرگیجه، ورم واژن، برخی مشکلات پوستی(خشکی، کهیر، تاول و حساس شدن به نور خورشید)، مشکلات کبدی(بهخصوص افرادی که پیشینه اختلال کبدی دارند)، آریتمی(بیمارانی که داروهای اصلاح کننده ضربان قلب مصرف میکنند)، کم رنگ شدن رنگ مدفوع، مشکل در شنوایی، پرش پلک، اختلال در تکلم و بلعیدن، خستگی عضلانی، زردی در پوست و چشم(یرقان)، ادرار تیره رنگ، مشکل تنفسی، التهاب در نواحی صورت، دهان و گلو. بهتر است پیش از شروع درمان لیستی از سوابق بیماریها و حساسیتهای خود را در اختیار پزشک قرار دهید تا از عوارض احتمالی، پیشگیری شود. این دارو برای دوره کوتاهی تجویز میشود. بیمارانی که بیش از دوز مصرفی و طولانی مدت از آزیترومایسین استفاده کنند، احتمال درگیری با بیماریهای شدید باکتریایی و عفونی را افزایش میدهند که متاسفانه درمانی سخت و دشوار دارند. دارو را باید سروقت مصرف نمود و دوره درمان را کامل کرد. زیرا اگر مرتب و منظم این دارو مصرف نشود، عفونت فرد درمان نمیشود و احتمال اینکه عفونت بدتر شود نیز وجود دارد.
تداخلات مصرف دارو
برخی داروها با آزیترومایسین تداخل دارند که گاها اثر این دارو را زیاد و یا کم میکنند. در بعضی مواقع ممکن است آزیترومایسین باعث کم و یا زیاد شدن داروهای دیگر شود. بنابراین پیشنهاد میشود لیستی از تمام داروهای مصرفی خود را، از جمله گیاهی، مکمل و حتی بدون نسخه را در اختیار پزشک مربوطه قرار دهید. همچنین با مطالعه بروشور همراه دارو، میتوان اطلاعاتی در مورد مصرف و عدم مصرف، بدست آورد تا دچار عوارض تداخلات دارویی نشد. برخی از داروهایی که با آزیترومایسین تداخل دارند عبارتند از: رانیتیدین، ایبوپروفن، آسپرین،، وارفارین، سالمترول زاناکس(آلپرازولام)، فلوتیکازون، آموکسیکلاو، دیگوکسین، دیفنهیدرامین، آموکسیسیلین، کلشیسین، سیتریزین، آتورواستاتین، داکسیسایکلین، پروکائینآمید، فنیتوئین، فلوتیکازون بینی، لیندین، آمیودارون، پرگابالین، ارگوتامین، هیدروکسی کلروکین، سیکلوسپورین، آلبوترول، پردنیزولون، امپرازول ایبوتیلید، گایافنزین، مونته لوکاست، دیسوپیرامید، پروکائین آمید، ویتامین B12، استامینوفن، ویتامین C سوتالول، ویتامین D3، پیموزاید، سیمبیکورت، قرصهای ضدبارداری، دوفتیلید، ضد اسیدهایی که حاوی منیزیم یا آلومینیوم هستند و کوئینیدین. اگر ناخواسته دچار عوارضی شدید، سریعا با پزشک معالج مشورت کنید. پیش از مصرف دارو حتما تاریخ مصرف آن را بررسی نمایید و از مصرف داروی تاریخ گذشته اجتناب کنید. پیشنهاد میشود شربتهایی که آنتی اسید معده هستند و حاوی آلومینیوم و منیزیم هستند را دست کم 2 ساعت با فاصله از آزیترومایسین مصرف نمایید. لازم به ذکر است اگر بعد از 3 روز از آغاز به مصرف داروی آزیترومایسین، اثربخشی ملاحظه نشد، مراتب را حتما به پزشک مربوطه اطلاع دهید.
مصرف در بارداری
مطالعهی قابل استنادی برای مصرف آزیترومایسین در دوران بارداری وجود ندارد. اگر مجبور به مصرف این دارو در این دروران خاص هستید، حتما زیر نظر پزشک باشید و بدون اجازه وی این دارو را مصرف نکنید.
بیماریهای مرتبط با دارو
آزیترومایسین برای بیماریهایی که دلیل باکتریایی دارند، اثرگذار است. برخی از این بیماریها شامل موارد زیر هستند: وبا، سینه پهلو(ذاتالریه)، عفونتهای شدید گوش، برونشیت، عفونتهای سینوسی، گلودردهایی که دلیل باکتریایی دارند و با عفونت همراه هستند، اسهال مسافران، سیاه سرفه، عفونتهای پوستی(جوشهای چرکی)، عفونت ادراری، آسم، برخی عفونتهای مقاربتی، التهاب لگن، تورم لوزه، بیماری انسداد مزمن ریه، بیماری گوارشی(که منشا سالمونلا دارد)، عفونت دهانه رحم در بانوان، تیفوس، بیماری خراش گربه، سوزاک(دهانه رحم و یا مجاری ادراری)، عفونت دریچه قلب که ناشی از باکتری باشد، شانکروئید، لایم و گرانولوم اینگوینال. افرادی که مشکلات کبدی دارند، با سندروم QT مزمن دست و پنجه نرم میکنند، به بیماری میاستنی گراویس مبتلا هستند، در دوران بارداری و یا شیردهی قرار دارند، اختلالات کلیوی دارند، حساسیت به آزیترومایسین دارند، درگیر تاکی کاردی بطنی هستند و پورفیری دارند، نباید از داروی آزیترومایسین استفاده کنند. در صورتی که این نوع بیماران به عفونتهای باکتریایی مبتلا شدند، پزشک داروی جایگزینی را برای درمان آن میتواند تجویز نماید.