باتوجه به گزارشات سال 98 از مجموع 4 هزار و 472 فوت ناشی از سوءمصرف مواد مخدر در ایران، تعداد هزار و 601 مورد مربوط به مصرف مواد مخدر متادون بوده است. سال 99 از مجموع 4 هزار و 637 فوتی، هزار و 804 فوتی متادونی داشتیم که این روند هر ساله افزایش پیدا می‌کند.
افرادی که درگیر مسئله ترک اعتیاد و متادون هستند؛ سوالات زیادی در مورد آن دارند. این که متادون چیست؟ چگونه باید استفاده شود؟ و یا متادون بهتر است یا تریاک؟ در ادامه لطفا همراه ما باشید.
متادون چیست؟
متادون یا همان ترکیب Methadone یک داروی مصرفی که اصلی‌ترین کاربرد آن کاهش وابستگی به مواد مخدر به‌ویژه هروئین است.
Methadone به‌عنوان یک داروی جایگزین برای کاهش آسیب‌های اجتماعی و بهداشتی مرتبط با مواد مخدر و کمک به افراد استفاده میشود.
متادون چگونه باید استفاده شود؟
متادون به‌عنوان یک داروی کمکی برای ترک اعتیاد به مواد مخدر استفاده میشود و باید تحت نظارت دستورات پزشکی مشخص مصرف شود. همچنین، همراهی با مشاوره‌های روان‌شناختی و پزشکی می‌تواند در فرآیند ترک و کاهش وابستگی مفید باشد.
معمولاً در آغاز درمان، دوز کمی از متادون تجویز میشود و سپس تدریجاً افزایش می‌یابد تا به دوز موثر برای کنترل وابستگی بدن برسد.
این دارو معمولاً به‌صورت مایع مصرف میشود و به‌مرورزمان، تجویزات متادون ممکن است کاهش یابد تا فرد به طور تدریجی از وابستگی به مواد مخدری مانند تریاک خارج شود. باید طبق دستورات پزشک در طول روز یا هفته مصرف شود. شربت متادون یکی از اشکال مصرفی آن است.
موضوع مصرف متادون بسیار حساس است؛ پیشنهاد میشود که به سراغ بهترین کمپ ترک متادون بروید.
کدام خطرناک‌تر است؟ متادون یا تریاک؟
تریاک و متادون هر دو دارای خطرات مشابه هم هستند؛ اما میزان خطرات آنها به عوامل متعددی از جمله: مصرف، مقدار مصرف، ویژگی‌های فردی و شرایط سلامتی بستگی دارد.
تریاک یک ماده محرک است که می‌تواند خطرات قابل‌توجهی برای سلامتی مانند موارد زیر داشته باشد:
- افزایش فشارخون
- خطرات قلبی
- افسردگی شدید پس از مصرف
- سنگینی دست و پا
- تهوع و استفراغ
- خشکی دهان
- عوارض روانی و جسمی شدید
از سوی دیگر، متادون به‌عنوان یک داروی جایگزین برای کاهش وابستگی به مواد مخدر مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای مثال بهترین زمان مصرف متادون برای ترک تریاک است که برای تسکین درد تجویز میشود.
این دارو نیز خطرات خاص خود را از جمله موارد زیر دارد:
- کاهش تنفسی
- افزایش تحریک‌پذیری به درد
- مشکلات گوارشی
- نوسان در ضربان قلب
- خواب آلودگی
- سر درد
اما تحت نظارت پزشک و رعایت دستورات صحیح، می‌توان خطرات آن را کاهش داد.
مقایسه ترک متادون و ترک تریاک
همیشه برای نزدیکان و یا اشخاصی که درگیر مصرف تریاک و ترکیب متادون هستند؛ این سوال مطرح می‌گردد که در مقایسه ترک متادون و ترک تریاک، کدام یک گزینه سخت‌تری برای ترک است؟
ترک متادون معمولاً به‌صورت تدریجی و طولانی‌مدت صورت می‌گیرد. مصرف متادون به‌عنوان یک داروی جایگزین برای کاهش وابستگی به مواد مخدر به‌ویژه هروئین، انجام میشود.
فرآیند ترک متادون با نظارت پزشکی صورت می‌گیرد و به همراه مشاوره‌های روان‌شناختی و پزشکی، فرد را در فرایند ترک و کاهش وابستگی همراهی می‌کند.
در مقابل، ترک تریاک به دلیل خصوصیات شیمیایی و اثرات شیمیایی مختلف، ممکن است با تهدید و علائم قطع شدیدتری همراه باشد.
تریاک یک ماده محرک است که بر روی سیستم عصبی اثر می‌گذارد و ترک آن می‌تواند به علائم افسردگی و اضطراب شدید منجر شود.
نگاهی گذرا به متادون و تریاک
| ویژگی | تریاک | متادون |
| نوع ماده مخدر | محرک | داروی جایگزین برای کاهش وابستگی |
| اثرات عمده بر روی بدن | افزایش انرژی، تحریک عصبی، افسردگی و مشکلات فیزیکی و روحی | کاهش وابستگی، کنترل علائم قطع |
| خطرات جدی برای سلامت | خطرات قلبی، عصبی، روانی | مشکلات تنفسی، افزایش تحریک‌پذیری به درد |
| استفاده در درمان | استفاده محدود در بخش‌های خاص پزشکی | استفاده در ترک وابستگی به مواد مخدر |
اینها اصلی‌ترین تفاوت‌های این دو ماده هستند.
عوارض متادون و خطرات آن
یکی از اصلی‌ترین خطرات مصرف متادون، کاهش جریان و نرخ تنفس است که در موارد نادر می‌تواند منجر به مرگ باشد.
علاوه بر این، مصرف بیش از حد متادون می‌تواند منجر به عواملی مانند: افزایش تحریک‌پذیری به درد، اختلالات گوارشی مانند تهوع و استفراغ، اختلالات در قند خون و مشکلات قلبی شود.
همچنین، مصرف طولانی‌مدت متادون ممکن است باعث افزایش یا کاهش وزن، تغییرات در خلق‌وخو و مشکلات روانی از جمله: اضطراب یا افسردگی شود.
موارد مذکور از جمله اصلی‌ترین عوارض متادون هستند:
- مشکل تنفسی
- افزایش تحریک‌پذیری به درد
- کاهش آرامش و خواب‌آلودگی
- اختلالات گوارشی مانند تهوع و استفراغ
- افزایش یا کاهش آرامش و حالت اضطراب
- اختلال در قند خون
- افزایش یا کاهش فشارخون
- مشکلات قلبی
- افزایش وزن یا کاهش وزن ناشی از اثرات جانبی
نحوه ترک متادون و تریاک در کمپ ترک اعتیاد
فرآیند ترک متادون و تریاک در کمپ‌های ترک اعتیاد معمولاً تحت نظارت پزشکان و متخصصان ترک مواد مخدر و اعتیاد صورت می‌گیرد.
بهترین کمپ های ترک اعتیاد دارای مجوز بهزیستی در ایران، کمپ راهی به سوی نور، حیات نو، ازگل، میعاد رهایی و… هستند که می‌توانید برای ترک متادون یا تریاک به آنها مراجعه فرمایید.
برای ترک متادون، کمپ‌های ترک اعتیاد معمولاً از روش‌های تدریجی استفاده می‌کنند. این روش شامل کاهش تدریجی دوز متادون است تا بدن به‌آرامی از وابستگی خارج شود.
در این فرآیند، مشاوره‌های روان‌شناختی و پزشکی نقش مهمی دارند و به فرد کمک می‌کنند تا با عواطف، علائم قطع و سختی‌های فیزیکی که ممکن است طی فرآیند ترک رخ دهد، مقابله کند.
در مقابل، ترک تریاک نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و مدیریت صحیح است.
کمپ‌های ترک اعتیاد برای ترک تریاک ممکن است از روش‌های مختلفی استفاده کنند؛ این موارد شامل: تداوم در مصرف داروهای مختلف و روش‌های پزشکی برای کنترل علائم قطع، مشاوره‌های تخصصی کمپ ترک اعتیاد معتبر و روش‌های متنوع پشتیبانی روانی و فیزیکی است.
در هر دو مورد، نظارت پزشکی و توجه به نیازهای فردی شخص در حال ترک در طول فرآیند ترک بسیار اهمیت دارد.
